Mustafa Hamdullah ERGİN Hasbihal

UNUTTURULAN SÜNNETLERİMİZ(1)

Müsafeha etmek(iki mümin karşılaştıkları zaman toka yaparak salâvat okumaları),

Tuvalet ve banyo gibi yerlere girerken(Euzübillahi minel hubsi vel habaisi) diyerek sol ayakla girilip, sağ ayakla çıktıktan sonra(Gufraneke elhamdülillahillezi ezhebe annileza ve afani)demek, (dalgınlık hali istisna),

Mubah olan yerlere sağ ayakla girilip sağ ayakla çıkılması(ev, araba. işyeri v. s. ),

Namazlarda başı örtmek(sarık veya takke vs ile),

Abdestte ayakları üç defa yıkamak(bir defa yıkamak farz’dır) ,

Birkaç arkadaş yolculuğa çıkarsa birini reis seçmek,

Ölen kimsenin kılamadığı namazlar için iskatının yapılması için geride kalanlara vasiyet etmesi,

İstişare etmek(başkalarına akıl danışmak),

Erkeklerin Sakal ve bıyık bırakması,

Çevremizi herzaman temizlemek temiz tutmak,

Çıplak ayakla namaz kılmamak (çorapları temiz değilse kılabilir),

Abdest aldıktan sonra kıbleye dönüp bir miktar su içmek(zira abdest suyundan artan su Zemzem mesabesindedir),

Suyu üç yudumda oturarak içmek(sadece Zemzem ve abdest suyundan artan su ayakta içilebilir),

Kabristandan geçerken selam vermek(Esselamüaleyküm ya ehli kubur veya Esselamü aleyküm dare kavme müminun demek) onbir İhlas okumak veya enaz 3 ihlas bir fatihai şerife okumak),

Ölüye defnettikten sonra telkin vermek,

İslami yani dini nikah kıymak(Halk arasında imam nikahı diyorlar ama asıl adı dini veya İslami nikahtır),

Tırnak kesmeye şahadet parmağından başlayıp, yüzük parmağı, orta parmak, serçe parmak ve başparmağın tırnaklarını kesmek,

El ve ayak tırnaklarını Cuma günü kesmek ,

Yatarken sağ tarafına yatarak(Bismikellahümme ehya ve emutu)okumak,

Sabah kalkınca(Elhamdülillahillezi badema ematena ve ileyhinnuşur)okumak,

Abdestli olarak yatağa yatmak,

Yemeğe tuz ile başlayıp, tuz ile bitirmek(parmağını tuza banarak yalamak) insan vücudundan 72 çeşit belayı hastalığı defeder) şimdiki sofrada kullanılan kimyasal tuzu değil, gerçek deniz veya kaya tuzu yani kalsiyum klorür(Ca Cl) veya sodyum klorür(Na Cl),

Ayakkabıyı giymeden önce ters çevirip içini silkelemek(zira içine zararlı böcek girmiş olabilir),

Öşür vermek(farz) tarlasından aldığı ürünün onda biri(bugünkü konumda sulama, gübreleme ve traktörle sürdüğü için yüzde beş olarak verilir),

Yemeğe düşen sineğin üzerine bastırmak(bir kanadında zehir diğer kanadında panzehir vardır) çıkarıp attıktan sonra yemek veya içeceğini tüketmek,

Her gün ölümü düşünüp hatırlamak,

Gözlere sürme çekmek,
Yatarken Salavatı şerife okumak,

Her gün tövbe etmek,

Tanıdık veya tanımadık kişilerin kabirlerini ziyaret etmek,

Güneş doğduktan yaklaşık 45 dakika sonra bir miktar uyumak,

Yolda başını dikmeyip mütevazi bir şekilde öne eğik yürümek,

Biri seslendiğinde seslenene doğru sadece başını çevirmeyip bütün vücudu ile dönerek bakmak,

Abdest aldığında ve mescide girdiğinde(tehiyyatül mescid=mescid selamlama) namaz kılmak,

Misvak kullanmak (diş fırçası),

Cuma günü gusül abdesti alıp temiz çamaşır giyerek evden çıkmak,
Güzel koku sürünmek,

Mahrem mahallini traş etmek(En fazla 15–40 günü geçmemek),

Özrü yok ise oturarak küçük abdest bozmak(Ayakta bozmak tahrimen mekruhtur),

Abdest bozarken kıbleye dönmemek,

Yemek yerken düşen lokmayı alıp yemek(neden düşürdüğümüz lokmayı alıp yemek bizlere zor geliyor),

Yemeği tek bir kaptan yemek(bir kabın içine ne kadar çok el uzanırsa bereketi o kadar çok olur),

Yemekte sağ ayağı dikip sol ayak üzerinde oturmak(Askerde avcı oturuşu),

Yemekte güzel şeylerden bahsetmek(Yemekte konuşulmaz lafının aslı yoktur),

Buğday ekmeğine arpa unu karıştırmak,

Günde iki öğün yemek(İslam’da üç öğün yemek yoktur. Sabah ve Akşam olmak üzere iki öğün vardır) onun için sadaka-i Fıtır’lar yani halk arasında Fitre dediğimiz iki öğün üzerinden verilir,

Cevizi peynirle yemek(Şifadır),

Başka bir şehire gittiğinde ilk önce soğan yemek (zira yeni gittiği beldenin havasına uyum sağlayamadığı için baş ağrısı olur),

Ölüm halinde su içirmek,

Cenaze namazı için tesbih çekmeyi terk etmemek,

Cenaze namazından sonra ayakta dua yapmamak,

Kabir üzerine su dökmek,

Kabri balıksırtı yapmak,

Cenaze evine yemek göndermek,

Kabristana selam vermek(Essalamü aleyküm ya ehlel kubur veya Esselamü aleyküm dare kavme mü’minun.),

Aksırınca,aksıran Elhamdülillah deyince duyanın Yerhamükellah( Bayanlar için Yerhamukilleh) denmesi,

Namazda kıyamda iken rükuya eğilirken sol ayağı sağ ayağın yanına getirmek,

Namazda sol ayak üzerine oturmak sağ ayağı dikmek,

Gömleğin düğmelerini aşağıdan yukarı doğru iliklemek
Çözerken yukarıdan aşağı doğru çözmek,

Üzümle ekmek yemek.
************************

Akıllıdan daha üstün akıllı, başkalarına akıl danışandır.
**************************

hamdullahergin@gmail.com