Geyve ile Markalaşmış Sarı Altın=Ayva

Mustafa Hamdullah ERGİN

Geyve'de; 1955-1960 ile 1963-1968 yıllarında belediye başkanlığı yapmış olan Ziraat Yüksek Mühendisi Mehmet Balkan tarafından meyvecilik başlatıldı. Bu meyvelerin başında ise; Ayva, Elma ve çeşitleri ve diğer meyveler gelir.

Meyvecilikten önce Geyveli vatandaşların geçim kaynağından başlıcaları; ipek böcekçiliği, üzüm, tütün idi. 

Geyve ovası; Sakarya Nehri'nin taşkın zamanlarında toprakların verimli bölümü olan alüvyonları getirerek oluşan topraklar aslında her çeşit sebze ile meyve üretimine elverişli bir haldedir.

Etrafı dağlar ile çevrili bulunan Geyve Ovası, aslında mikro klima iklim bölgesini haiz bir yapıya sahiptir.

Burada ki yetişen meyve ve sebzelerde bilhassa Ekmek Ayvası diğer topraklara nazaran daha kaliteli ve lezzetli olup hemen yenilebilir bir yapısı vardır. Başka toprak ve iklimde yetişen ayvadan daha yumuşak ve damak tadı daha nefistir. 

Geyve Belediye Başkanı Murat Kaya; Belediyeye ait olan eski logosunu değiştirerek yeni logosunu içinde Ayva resmi yer alan bir logo yaptırdı. 

Geyve Belediye Başkanı Murat Kaya; Geyve Ayvasının ilçe için bir sembol olduğunu, tarım ile anılan ilçe’de yetişen Ayva’nın lezzetinin birçok yerde yetişen ayva’dan çok daha iyi olduğunu ifade ederek: “Yakın zamanda Belediye logomuz da İlçemizin sembolü haline gelen Ayva’yı kullanarak bir değişikliğe gitmiştik. Logomuzun değişiminden sonra bu logoyu ve de Geyve Ayvası markasını Belediye adına tescil için marka patent enstitüsüne başvuruda bulunduk. Başvurumuz değerlendirildikten sonra logomuz ve de Geyve Ayvası markamız tescillendi. Coğrafi konum ve de marka tescili konusunun üzerinde ciddiyet ile durarak bu belgeleri aldık.” demişti.

Geyve ilçesinde yıllık ortalama 5 bin ton ayva hasadı yapılıyor.

Bundan bir kaç yıl evvel ayva para etmiyor diye bazı ayva üreticileri ayva ağaçlarını keserek yerine üzüm ve başka meyveler dikmişlerdi. Şimdi ise elma para etmiyor diyerek, marka olarak tescillenen ayva fidanı dikmeğe başladı.

Pekmezi, kurutması, reçeli ile kompostosu yapılan, pazarda oldukça ilgi gören Geyve Ayvası'nda 2015 yılı hasat dönemi oldukça iyi bir pazar sağlıyor. Sulu olması ve lezzetiyle ünlenen Geyve ayvası, iç piyasanın ihtiyacının önemli kısmını karşılamasının yanı sıra birçok Avrupa ülkesine de ihraç ediliyor.

Üretici Memnun

Bahar aylarındaki uzun süren yağışlardan Geyve ayvası da etkilendi. Aşırı yağış sonucu ayva rekoltesinin düşük olacağı tahmin edilirken ayva bahçeleri şimdiden üzerinden Kg. 1.80-2.00 TL arasında satılıyor.

Ürünleri dört boyda ayırıp, çıkma tabir edilen en küçük boyu meyve suyu fabrikalarına küçük boyları reçel marmelat fabrikalarına orta boy tabir edilen ayvaları iç piyasaya, duble süper boyları da ihracata gönderiliyor.

Hastalıklara Karşı Doğal İlaç

Kış aylarının yaklaştığı şu dönemlerde gribal iltihaplara birebir koruyucu etki gösteren ayva aynı zamanda akciğer, kalp, boğaz, mide, göz, bağırsak ve ağız rahatsızlıklarının tedavisinde de oldukça etkili.

Çocukların sağlığını koruyup büyüme ve gelişmelerini hızlandıran bu meyve her yaştaki insanların sinir sisteminin güçlenmesinde etkin bir rol oynuyor. Dahası Mide ve bağırsakları zararlı mikroplardan korurken, hazımsızlık gibi sorunların önüne geçiyor ve Meyvesi veya meyvesinden hazırlanan şurup ve komposto ishale iyi geliyor.

Çiçekten, Hasada Hizmet Gerekli

Kış mevsiminde vazgeçilmez olan bu meyve’nin yetiştirilme şartları oldukça zor. Ayvaların dibinin kazılıp temizlenmesi, budanması, işçiliği birbirinden zor işler. Aynı zamanda Bir yıl içinde yaklaşık olarak 25–27 defa ortalama bir hafta aralıklarla ilaçlama yapılması gerekiyor.

Gelir Kapısı

Ayva toplama işinde çalışan Geyveli bayanlar günlük yevmiyeleri 40-50 TL arasında değiştiğini çalışarak aile bütçelerine destek sağlıyorlar. 

Avrupa, Ayvayı Sevdi

Ayva hasadının Ekim-Kasım ayında yapıldığını ifade eden Geyve Ziraat Odası Başkanı Süleyman Pınar “Geyve ayvasının en büyük özelliği, sulu ve damak tadının iyi olması. Geyve ayvasını elma gibi ısırarak yiyebilirsiniz. Her ayvayı öyle yiyemezsin” diye konuştu. Pınar, 62 bin hektarlık ilçenin 20 bin hektarının tarımsal alan olarak kullanıldığını söyledi.

İlçenin Karadeniz, İç Anadolu ve Akdeniz karışımı olan mikro klima iklime sahip olması dolayısıyla ayva üretiminde ön plana çıktığına dikkati çeken Pınar: “İlçemizde 11 bin 800 dekar ayva bahçemiz mevcut. Yaklaşık 50 bin ton ayva hasadı yapılmaktadır.” dedi.

Dekar başına 40 ayva ağacı düştüğü bilgisini veren Pınar, dekarda 3 ile 5 ton arasında hasat yaptıklarını sözlerine ekledi.

Üreticinin Yüzü Güldü

Geyve Ziraat Odası Başkanı Süleyman Pınar; Hasat edilen ürünün yüzde 50’sinin “iyi ayva” olarak nitelendirdikleri ihracat ayvası olduğunu ifade etti. “Şu anda ayva fiyatları üreticinin yüzünü biraz olsun güldürdü. Ayva fiyatları dalında 1,80-2.00 TL arasında değişiyor.

Rekoltemizin yüksek olduğu dönemde de ayvanın para etmesini istiyoruz. Ayva, kendiliğinden yetişen, masrafsız, zahmetsiz olan bir meyve değil. Dikiminden hasada kadar 5 yılda bu hale geliyor. Sulamasından toplamasına, pazara, tüccara verilinceye kadar 1 kilogram ayvanın 60-70 kuruş maliyeti var. Ülkemizde yetişen ayvanın yüzde 80’i bu bölgede ancak çoğunluğu Geyve’de yetiştiriliyor.

Tüm Avrupa ile Ortadoğu'ya İhracat

İyi ayva Körfez Ülkeleri, Ukrayna, Almanya, Hollanda, İtalya gibi ülkelere ihraç ediliyor. Diğer kısım ise iç piyasaya sürülüyor. Şu anda ayva fiyatları üreticinin yüzünü biraz olsun güldürdü. İç piyasada da Zonguldak, Trabzon, Samsun, İstanbul, Ankara, Adana ve Antalya gibi, hemen her yerde ayvamız bulunur. Bizim ayvamız 10 numara.”şeklinde konuştu.

Reçelinden, kompostosuna, suyundan marmelâdına kadar değişik türde ürünleri olan meşhur Geyve Ayvası üreticisine kilosuna 1TL ile 1,70 kuruştan gelir getiriyor.

Soğuk Algınlığı ile Gripal Enfeksiyon Düşmanı

Kış aylarının yaklaştığı şu dönemlerde gribal iltihaplara birebir koruyucu etki gösteren ayva aynı zamanda akciğer, kalp, boğaz, mide, göz, bağırsak ve ağız rahatsızlıklarının tedavisinde de oldukça etkili. Çocukların sağlığını koruyup büyüme ve gelişmelerini hızlandıran bu meyve Her yaştaki insanların sinir sisteminin güçlenmesinde etkin bir rol oynuyor. Dahası Mide ve bağırsakları zararlı mikroplardan korurken, hazımsızlık gibi sorunların önüne geçiyor ve Meyvesi veya meyvesinden hazırlanan şurup ve komposto ishale iyi geliyor.

Fiyat Düşük

Kış mevsiminde vazgeçilmez olan bu meyvenin yetiştirilme şartları oldukça zor. Ayvaların dibinin kazılıp temizlenmesi, budanması, işçiliği birbirinden zor işler. Aynı zamanda Bir yıl içinde yaklaşık olarak 25–27 defa ortalama bir hafta aralıklarla ilaçlaması yapılıyor. Üreticiler Geyve ilçesinde 1TL ile 1,70 TL Arasında Toptan Satılan Ayva çiftçinin yüzünü güldürmüyor. Oldukça fazla masraf ettiklerini belirten çiftçiler hava şartları zirai mücadele yakıt işçilik ve sulama masrafları ile bu yıl yüzümüz gülmüyor dediler

Önemli Gelir Kapısı

Ayva toplama işinde çalışan Geyveli bayanlar günlük yevmiyeleri 40 -45 TL arasında değiştiğini, erkek yevmiyesinin ise 50TL olduğunu çalışarak aile bütçelerine destek sağladıklarını belirtiyorlar. Hasadın okulların açılma zamanına denk gelmesiyle çocuklarının ve yaklaşan kış mevsiminin her türlü ihtiyaçlarını ayva yevmiyeleri ile karşıladıklarını ifade etti.

A, C ve B grubu vitaminleri ile kalsiyum, demir, fosfor, bakır, selenyum, çinko ve magnezyum gibi mineraller içeren ayvanın faydalarını uzmanlar şöyle sıraladı: Felç: Ayva, güçlü antioksidanlardan polifenolik bileşikler içerir.

Bu bileşikler serbest radikallerle savaşıp, yaşlanma sürecini yavaşlatırlar. Aynı zamanda kardiyovasküler hastalıklara ve felç riskine karşı koruma sağlar.

Hepatit: Yapılan bir Japon çalışmasında ayva kabuğundaki anti-viral maddelerin Hepatit A, B ve C'ye neden olan organizmaların büyümesini engellediği sanılmıştır.

Kanser: Ayvanın etli kısmını oluşturan astrenjan (sindirim kanalı yoluyla meydana gelen zehirlenmelerde mukozayı büzüştürmek amacıyla kullanılan maddeler) bileşikler tanenler olarak bilinir.

Bu tanenler kalın bağırsakta kansere neden olan kimyasalları bağlarlar, kanserlere ve bağırsak hastalığına karşı korurlar.

Gribal enfeksiyonlar: Ayva anti-viral (virüslere karşı) özelliklere sahiptir, antiseptik (mikrop kıran) tir.

Soğuk algınlığına karşı koruma sağlar.

Kalp-damar hastalıkları: Ayva yüksek seviyede çözünür lif olan pektin ile kötü kolesterolü düşürür.

Kilo kaybı: Ayva yüksek lif içeriğinden ötürü kilo kaybına fayda sağlar.

İdrar söktürücü bir özelliği olduğundan ayva vücutta sıvı birikimini de ortadan kaldırır. 

hamdullahergin@gmail.com

Mustafa Hamdullah ERGİN

GEYVE HABER