Uygur Türküsü Rekora Koşuyor! VİDEO
Ali ARICI
Abdurehim Heyit, büyük Uygur Türk şairi ve müzisyeni Türküde dile gelen genç kız, küskün bir vatanı temsil etmektedir. Abdurehim Heyit, Yunus Emre ve Aşık Veysel kadar büyük bir ozandır. Duruşu, samimiyeti ve sadeliği ile ne denli büyük bir sanatçı olduğuna tanıklık ediyoruz. Söz yazarı Abdukerim ÖTKÜR'den kısaca bahsedersek, Uygur tarihinin gelmiş geçmiş en büyük milliyetçi ve vatansever yazarlarından biri olduğunu söyleyebiliriz. Ne yazık ki ülkenin bağımsızlığını göremeden vefat etmiştir.Şiirinde işgal altında olan Doğu Türkistan'ı ve kendini anlatmaktadır.
Prof. Dr. Hülya Kasapoğlu Çengel Anadolu Türkçesine çevirisini yapmıştır.
KARŞILAŞINCA
------------------------------------------------------
Seher vakti görünce gözüm sultanını,
Dedim sultan mısın? O dedi yok-yok.
Gözleri ışıltılı , elleri kınalı,
Dedim Çolpan mısın? O dedi yok-yok.
Dedim ismin nedir? Dedi Ayhan'dır,
Didim yurdun nere? Dedi Turfan'dır,
Dedim başındaki? Dedi hicrandır,
Dedim hayran mısın? O dedi yok-yok.
Dedim aya benzer, dedi yüzüm mü?
Dedim yıldız gibi, dedi gözüm mü?
Dedim ışık saçar, dedi sözüm mü?
Dedim volkan mısın? O dedi yok-yok.
Dedim kıyak nedir? Dedi kaşımdır,
Dedim kunduz nedir? Dedi saçımdır,
Dedim on beş nedir? Dedi yaşımdır,
Dedim canan mısın? O dedi yok-yok.
Dedim deniz nedir? Dedi kalbimdir,
Dedim rânâ nedir? Dedi lebimdir,
Dedim şeker nedir? Dedi dilimdir,
Dedim ver ağzıma? O dedi yok-yok.
Dedim zincir var, dedi boynumda,
Dedim ölüm var, dedi yolumda,
Dedim ya bilezik? Dedi kolumda,
Dedim korkar mısın? O dedi yok-yok.
Dedim niçin korkmazsın? Dedi Tanrım var,
Dedim ya başka? Dedi halkım var,
Dedim daha yok mu? Dedi ruhum var,
Dedim memnun musun? O didi yok-yok.
Dedim istek nedir? Dedi gülümdür,
Dedim ya mücadele? Dedi yolumdur,
Dedim Ötkür neyindir? Dedi kulumdur,
Dedim satar mısın? O didi yok-yok.
8 Mart 1948, Ürümçi
--------------------------------------------------------
Uygur Türkçesi ile asıl metin.
Uçraşqanda
Sähär körgän çeğim közüm sultanini,
Didim sultanmusän? U didi yaq-yaq.
Közliri yalqunluq, qolliri χeniliq,
Didim Çolpanmusän? U didi yaq-yaq.
Didim ismiŋ nimä? Didi Ayhandur,
Didim yurtuŋ qeyär? Didi Turpandur,
Didim beşiŋdiki? Didi hicrandur,
Didim häyranmusän? U didi yaq-yaq.
Didim ayğa oχşar, didi yüzümmu?
Didim yultuz käbi, didi közümmu?
Didim yalqun saçar, didi sözümmu?
Didim volqanmusän? U didi yaq-yaq.
Didim qiyaq nädur? Didi qaşimdur,
Didim qunduz nädur? Didi saçumdur,
Didim on beş nädur? Didi yeşimdur,
Didim cananmusän? U didi yaq-yaq.
Didim deŋiz nädur? Didi qälbimdur,
Didim räna nädur? Didi levimdur,
Didim şekär nädur? Didi tilimdur,
Didim bir ağzimä? U didi yaq-yaq.
Didim zäncir turar, didi boynumda,
Didim ölüm bardur, didi yolumda,
Didim biläzükçu? Didi qolumda,
Didim qorqarmusän? U didi yaq-yaq.
Didim niçün qorqmassän? Didi Täŋrim bar,
Didim yäniçu? Didi χälqim bar,
Didim yänä yoqmu? Didi ruhim bar,
Didim şükranmusän? U didi yaq-yaq.
Didim istäk nädur? Didi gülümdur,
Didim çelişmaqqa? Didi yolumdur,
Didim Ötkür nimäŋdur? Didi qulumdur,
Didim satarmusän? U didi yaq-yaq.
1948 yil 8 Mart, Ürümçi
#
