Sağlık Köşesi-Migren Tetikçileri

Editör

Yrd. Doç. Dr. Gamze Şenbursa:

“AURA

Migrene sahip bazı insanlar aura deneyimi yaşar. En yaygın auralar; titrek ışıklar, noktalar ya da çizgiler gibi görseldir. Küçük tırtıklı çizgiler, çapraz çizgiler, hareket eden dalgalı çizgiler görebilirsiniz. Aura migren başlangıcı öcesi son 5 dakika ile bir saat arasında görülebilir. Bazı hastalar migren tipi baş ağrısını aurasız yaşarlar. Veya migren ağrısı çekmeden sadece aura görebilirler.

DEPRESYON, SİNİRLİLİK, HEYECAN

Bunlar migren belirtisi olabilir. Bazı hastalar çok depresiftir veya aniden sebepsiz yere moralsiz hissederler. Bazılarının ise morali yüksektir mutlu hissederler. Hollandalı araştırmacılar son zamanlarda depresyon ve migren arasında olası bir genetik bağlantıyı, özellikle auralı migrende bildiriyor. Başka bilimsel çalışmalar da şiddetli depresyonun epizodik migrenin, kronik olma riskini arttırdığını destekliyor.

DİNLENDİRİCİ UYKU EKSİKLİĞİ

Uykuya dalarken sorun yaşamak veya yorgun uyanmak migreni olan kişilerde ortak sorunlardan. Çalışmalar, uyku eksikliği ve uyku bozukluğu ile migren arasında şiddetli bir ilişki olduğunu gösteriyor. Migren atağı ile gece iyi bir uyku almak zordur. Migrene sahip bir çok insan insomnia (uykusuzluk) problemi de çeker. Araştırmalar bu uyku eksikliğinin de migreni tetikleyebileceğini ve bir kısır döngü oluşacağını söylüyor.

BURUN TIKANIKLIĞI VEYA GÖZ SULANMASI

Burun tıkanıklığı, burun drenajı problemi, sarkık göz kapakları, sinüs problemleri de migreni tetikleyebilir. Migren ilacı yapan Glaxo Smith Kline tarafından desteklenen araştırmalar, sinüs problemi olanlar ile baş ağrısı şikayeti arasında yaklaşık % 90 oranında ilişki olduğunu gösteriyor.

İSTEK

Bazı migren atakları meydana gelmeden önce bazı insanlar bazı gıdaları yemek ister. Genellikle migreni olanlar çikolataya özlem duyar. 

BAŞIN BİR VEYA HER İKİ TARAFINDA AĞRI

Ağrı titreşim tarzı veya zonklama tarzı olabilir. Zonklama genellikle başın bir tarafında hissedilir. Migren hastalarına yapılan online bir ankete göre, hastaların % 34'ünde sık sık, % 50’sinde her zaman, bir tarafta zonklama oluyor.

GÖZ AĞRISI

Migren genellikle göz arkasına vuran bir ağrı yapar. Dr Messina ‘İnsanlar göz yorgunluğunu suçlarlar ve birçoğu gözlerini kontrol ettirir, ama bu onların baş ağrısını daha iyi yapmaz.’ diyor.

BOYUN AĞRISI

Bir çok insan 'Boynum sertleşir ve sonra bir baş ağrısı olur' der. Evet, muhtemelen bu migrenin erken evresinde olur.

Bir başka online ankette her zaman boyun ağrısı olan migren hastalarının oranının % 31, sık sık boyun ağrısı olan migren hastalarının oranının ise % 38 olduğunu ortaya çıkmıştır.

SIK İDRARA ÇIKMA

Çok idrara çıkma varsa bu bir migren geliyor anlamına gelebilir. Bu sadece bir migren öncesi yaşanan birçok belirtiden biridir. Bu uyarı işaretleri, baş ağrısı başlamadan bir saat önce veya en fazla iki gün öncesinde görülebilir.

ESNEME

Esneme migren atağı hakkında başka bir ipucu olabilir. Normal yorgunluk esnemesinin aksine aşırıdır ve her birkaç dakikada bir ortaya çıkabilir. Migren hastalarının yaklaşık % 36’sı esnemenin, yaklaşan bir migren atağı belirtisi olduğunu söylüyor.

UYUŞMA VE KARINCALANMA

Migrenli bazı hastalar duyusal auraya sahiptir. Tipik olarak vücudun bir tarafında kol boyunca ve yüze yayılan geçici duyu eksikliği, iğnelenme, uyuşma ve karıncalanma şeklinde görülür.

BULANTI VEYA KUSMA

Amerikan Migren Çalışması II tarafından yapılan bir çalışmaya göre, 3 bin 700 kişilik migren hastası üstünde yapılan anket verilerine göre, hastaların % 73’ünde bulantı ve % 29’unda kusma var. Ulusal Başağrısı Vakfı Amerikan Migren Yaygınlığı ve Önleme Kurumu analizine göre sık sık migren bağlantılı bulantılı hastalar daha az şiddetli ağrı ve bulantısı olanlara göre ilaç tedavisinden sonuç almakta sorunlu bulundu.

IŞIK, GÜRÜLTÜ, KOKU

Işık, gürültü ya da kokular ağrıyı tetikleyebilir hatta kötüleştirebilir. Bir migren krizi sırasında kişi karanlık ve sessiz bir yere sığınma eğilimindedir. Parlak ışıklar ve yüksek sesler bir migreni tetikleyebilir ya da ağrıyı yoğunlaştırabilir. Bu bazı kokular için de geçerlidir. Kokularda migren atağını tetikleyebilir veya var olan ağrıyı arttırabilir.

AKTİVİTE

Etkinlik ağrıyı tetikler ya da kötüleştirir. Merdiven tırmanma veya yürüyüş gibi rutin faaliyetler migren ağrısı yapabilir. Bazı hastalarda migren, egzersiz (koşu, ağırlık kaldırma) veya efor (cinsel aktivite) tarafından uyarılmaktadır. Efor kaynaklı baş ağrıları olan kişiler beyin anevrizması gibi altta yatan nedenleri ekarte etmek için ayrıntılı bir tetkik yaptırmalıdır.

KONUŞMA ZORLUKLARI

Kelimeler çıkmıyor veya konuşma zorluğu oluyorsa bu migrenin bir işareti olabilir. Eğer ilk kez konuşma problemleri yaşıyorsanız, inme gibi daha ciddi bir sorun olmadığından emin olun yani bir doktora başvurun.

VÜCUDUN BİR TARAFINDA ZAYIFLIK

Bir kol zayıf hissedildiğinde bu bir migren belirtisi olabilir. Bazı insanlar bir migren atağından önce vücudun bir tarafında kas zayıflığını deneyimlerler. Bu bir inme belirtisi de olabilir, bu nedenle bir doktora danışılmalıdır.

VERTİGO VEYA ÇİFT GÖRME

Baziler tip migren denilen migrenin tipinde, baş dönmesi, çift görme ya da görme kaybı olabilir. Migrenli bazı insanlar da denge problemleri yaşayabilir.

AKŞAMDAN KALMA BAŞAĞRISI

Migren geçtikten sonra vücudu pelte gibi ve halsiz hissedebilirsiniz. Migren sonrası dönemde yorgunluk, konsantrasyon bozukluğu, halsizlik, baş dönmesi, sersemlik ve denge kaybı gibi belirtiler görülebilir.”dedi.

Mustafa Hamdullah ERGİN

GEYVE HABER