Sağlık Köşesi-Ölüm Otururken Gelir Uzun Süre Hareketsiz Oturmanın Zararları
Editör
Dr. Fizyoterapist Gamze Şenbursa, uzun süre oturmanın ölüme kadar uzanan zararlarını çıkardı. Kalp hastalığından, kolon kanserine, kan dolaşımı bozukluğundan beyin bulanıklığına kadar işte uzun süre oturmanın zararları:
Kalp hastalığına neden olur: Uzun oturma sırasında kaslar daha az yağ yakar ve kan akışı daha yavaşlar. Bu da yağ asitlerinin kalbi daha kolay bir şekilde tıkamasına yol açar. Uzun süreli oturma, yüksek kan basıncı ve yüksek kolesterol ile bağlantılıdır. Sedanter (hareketsiz) zamanlar geçiren insanların kardiovasküler hastalığa sahip olma olasılığı normalin 2 katıdır.
Pankreas aşırı çalışır: Pankreas insülini (hücrelere enerji için glikoz taşıyan hormon) üretir. Fakat çalışmayan kaslar insüline kolayca yanıt vermez bundan dolayı pankreas daha fazla üretim yapar bu da diabet ve diğer hastalıklara sebep olabilir.
Kolon kanseri yapar: Çalışmalar göstermiştir ki oturmak kolon, meme ve endometrium kanserleri için büyük risk oluşturur. Nedeni tam olarak belli olmamakla beraber bir teoriye göre aşırı insülin hücre büyümesini teşvik eder. Düzenli hareket ise doğal antioksidanları arttırarak serbest radikalleri, hücrelere zarar veren ve potansiyel kanser sebebi olan hücreleri öldürür.
Gevşek karın kasları: Ayakta duruşta, oturduğunuzda veya hareket ettiğinizde karın kaslarınız sizin dik durmanızı sağlar. Fakat eğer bir sandalyeye, koltuğa yığılırsanız, kasları kullanmazsınız. Gergin bel kasları ve yetersiz karın kasları belinizin çukurluğunun artması, başınızın öne doğru çıkması, kalçanızın geriye doğru hareketi, kürek kemiklerinizin kanatlaşması, kamburluğun artması gibi tamamen bozuk bir duruşa sebep olur.
Gergin kalçalar: Esnek kalçalar dengenizi sağlamaya yardım eder fakat sürekli olarak oturan insanlar çok nadir olarak kalçanın ön kısmındaki (fleksör) kasları gerer bu sebepten kaslar kısalır ve gerginleşir, eklem hareketini limitler ve adım uzunluğunu azaltır. Azalan kalça hareketi yaşlı insanların düşmeye eğilimli olmasının temel sebebidir.
Gevşek kalça kasları: Otururken kalça kaslarınız neredeyse hiçbirşey yapmaz bu da buna alışmasına sebep olur. Yumuşak kalça kasları sizin dengenizi ve itme kuvvetinizi bozar böylelikle güçlü ve büyük adımla yürüme konusundaki yeteneğinizi sürdüremezsiniz.
Bacaklarda zayıf kan dolaşımı: Uzun süre oturmak bacaklardaki kan dolaşımını yavaşlatır bu da kanın bacaklarda göllenmesine sebep olur. Problem şişmiş ayak bileği ve varisten, derin ve trombozuna kadar ilerleyebilir.
Yumuşak kemikler: Yürüme ve koşma gibi vücutta ağırlık aktarmayı gerektiren aktiviteler kalça ve alt gövde kemiklerinin kalın, yoğun ve güçlü olmasını sağlar. Bilim adamları osteoporozun sebebini kısmen aktivite eksikliğine bağlıyor.
Bulanık beyin: Kasların çalışması beyine temiz kan ve oksijen pompalanmasını ve genel ruh hali üzerinde etkili kimyasalların salgılanmasını tetikler. Biz uzun süre hareketsiz kaldığımızda beyin fonksiyonları dahil her şey yavaşlar.
Gergin boyun: Eğer oturduğunuz zamanların çoğunu işteki ofisinizde geçiriyorsanız, başınızı aşırı derecede geriye atarak bir şey takip etmek, klavye kullanmak için sürekli başınızı öne eğmek veya telefonu omzunuz ile sabitleyip bir şey ile uğraşmak boynunuzdaki gerginliği arttırır.
Esnek olmayan bir omurga: Biz hareket ettiğimizde omurgalar arasındaki yumuşak madde kan ve besinleri tıpkı sünger gibi emer. Fakat biz uzun süre oturunca diskler sıkışır. Tendon ve bağları destekleyen kollojen sertleşir.
Disk hasarı: Çok oturan insanlarda bel fıtığı oluşma riski daha yüksektir. Psoas adı verilen kas abdominal boşluğu geçerek bacağa yapışır. Eğer bu kas kısalırsa bel bölgesindeki omurgaları öne doğru çeker. Üst gövdenin ağırlığı bütün vücuda dağıtılacakken tüber iskiadikum (oturma kemiği) üzerine biner.
OTURMADA ÖLÜM YÜZDESİ
8,5 yıl süren bir çalışma göstermiştir ki çok fazla TV izleyen kişilerin günde 1 saatten az izleyen kişilere göre ölüm riski %61 daha fazladır.
DÜZGÜN OTURMA REHBERİ
Eğer çok fazla oturmak zorunda iseniz bunu düzgün yapmaya çalışın. Annenizin dediği gibi ‘Dik oturun’.
Öne doğru eğilmeyin,
Omuzlar rahat,
Kollar yanlarda kapalı,
Dirsekler 90 derece bükülü,
Bel desteklenmiş durumda,
Ayaklar yere tam temasta olmalı.
Mustafa Hamdullah ERGİN
GEYVE HABER
